Diep onder de zee, dichtbij de kust van Indonesië, is een opmerkelijke vondst gedaan die een verloren hoofdstuk van onze menselijke geschiedenis onthult. Fossielen en gebruiksvoorwerpen werpen nieuw licht op het oude continent Sundaland en de vroege bewoning in Zuidoost-Azië. Dit biedt inzicht in de geologische evolutie. Deze vondst maakt niet alleen archeologen en paleontologen enthousiast, maar is ook fascinerend voor iedereen die meer wil weten over de oorsprong en migraties van onze voorouders.
De ontdekking van de onderwaterlocatie
De unieke site ligt tussen de eilanden Java en Madura. Het is de allereerste onderwaterlocatie in deze regio waar menselijke fossielen zijn ontdekt, wat op zichzelf al een doorbraak is. Hier zijn duidelijke aanwijzingen gevonden van het prehistorische continent Sundaland, ooit een gigantisch land dat door de stijgende zeespiegel onder water is verdwenen.
De vondst kwam geheel per toeval tot stand dankzij zandmijnwerkers. Moderne archeologische technieken hebben onderzoekers een uniek inzicht gegeven in de vroege menselijke geschiedenis van deze regio.
Ontdekte fossielen en soorten
Wetenschappers hebben op deze site twee schedelfragmenten ontdekt die toebehoren aan Homo erectus, een belangrijke schakel in onze evolutionaire lijn. Daarnaast zijn er meer dan 6.000 fossielen van gewervelde dieren gevonden, waaronder opmerkelijke soorten zoals Komodovaranen, buffels, herten en de uitgestorven Stegodon.
Deze verscheidenheid aan fossielen toont aan dat dit gebied ooit een rijk dierenrijk huisvestte. Het biedt ons een zeldzame blik op hoe het leven eruitzag duizenden jaren geleden.
Leeftijd van de vondsten en gebruikte methoden
Met behulp van de techniek Optically Stimulated Luminescence (OSL) is vastgesteld dat de fossielen in lagen begraven liggen die ouder zijn dan 140.000 jaar. De dateringen variëren van 162.000 tot 119.000 jaar geleden, wat een duidelijk beeld geeft van wanneer deze vroege mensen in dit gebied leefden.
Dankzij deze nauwkeurige datering kunnen onderzoekers beter begrijpen hoe ver en wanneer Homo erectus zich heeft verspreid in het late midden-pleistoceen.
Geologische inzichten
De vondstplaats maakt deel uit van een ondergronds rivierensysteem dat ooit de oude Solo-rivier was, een levendige waterweg in die tijd. Dit fluviale landschap werd gekenmerkt door veranderingen in het late midden-pleistoceen, met een aanzienlijke stijging van de zeespiegel tussen 14.000 en 7.000 jaar geleden.
Dit dynamische landschap dwong Homo erectus waarschijnlijk zich aan te passen, zowel op het land als nabij water.
Mens en natuur in die tijd
Het leefgebied van Homo erectus leek meer op een savanne dan op een dicht oerwoud, wat vaak het beeld is van Zuidoost-Azië. Snijsporen op botten wijzen erop dat deze mensen gereedschappen gebruikten voor het slachten van dieren, wat hun handigheid aantoont.
Harold Berghuis verklaarde: “Deze periode wordt gekenmerkt door grote morfologische diversiteit en mobiliteit van homininenpopulaties in de regio,” wat de actieve en aanpassingsvaardige aard van deze groepen benadrukt.
Aanpassing en verspreiding
Homo erectus had langere benen en kortere armen, en liep rechterop dan eerdere mensachtigen. Deze anatomische aanpassingen wijzen op hun vermogen om lange afstanden af te leggen, wat hun verspreiding naar nieuwe gebieden vereenvoudigde.
De ontdekking verruimt ons inzicht in hoe ver Homo erectus zich in Zuidoost-Azië heeft verspreid en biedt nieuwe inzichten in hun migratiepatronen en aanpassingen aan verschillende omgevingen.
Deze vondst biedt niet alleen een schat aan details over onze oude geschiedenis, maar nodigt ons ook uit om na te denken over hoe vroegere generaties zich aanpasten aan veranderende omstandigheden en biedt nieuwe historische inzichten.
