De Nazca-lijnen in Peru fascineren al decennialang door hun mysterie en grootsheid. Deze gigantische geogliefen, door het Nazca-volk gemaakt tussen 200 v.Chr. en 650 n.Chr., beelden diverse dieren, planten en gebruiksvoorwerpen uit. Wat deze lijnen zo uniek maakt, is dat veel ontwerpen alleen vanuit de lucht zichtbaar zijn. Recentelijk leidde een samenwerking tussen archeologen en kunstmatige intelligentie (AI) tot een opmerkelijke vondst van nieuwe tekeningen, wat ons nieuwe inzichten geeft in hun doel en betekenis.
De rol van AI bij de ontdekkingen
In een baanbrekend project hebben archeologen samen met AI-specialisten binnen slechts zes maanden tijd 303 nieuwe geogliefen ontdekt. Dit verdubbelt bijna het aantal lijnen dat eerder bekend was. Dankzij de samenwerking met AI kregen de onderzoekers niet alleen meer tekeningen, maar ook nieuwe inzichten over het waarom van de lijnen. Het onderzoek werd gepresenteerd door Science Focus, een magazine dat wetenschappelijk nieuws op toegankelijke wijze brengt.
Onder leiding van Prof. Masato Sakai van het Yamagata University’s Institute of Nazca, in samenwerking met IBM-wetenschappers, werd AI getraind om luchtfoto’s te analyseren en verborgen patronen te herkennen. Deze technologie versnelt het werk enorm en signaleert vormen die anders onopgemerkt zouden blijven, wat belangrijk is voor archeologisch onderzoek. Volgens Prof. Sakai was deze efficiëntie “te danken aan het gebruik van AI.”
Van traditionele methoden naar moderne technologie
In het verleden besteedden onderzoekers zoals Maria Reiche tientallen jaren aan het bestuderen van de Nazca-lijnen met technieken als grondonderzoek, fotografie en handmatige kaartlegging. Hoewel deze klassieke methoden waardevol zijn, bieden moderne technieken zoals fotogrammetrie en remote sensing tegenwoordig extra mogelijkheden en veranderen ze de manier waarop we bewijs verzamelen.
AI transformeert niet alleen het bestuderen van oude beschavingen in Peru, maar wordt ook wereldwijd ingezet op andere archeologische locaties, wat bijdraagt aan ons begrip van klimaatverandering. In 2023 gebruikten onderzoekers uit de Verenigde Arabische Emiraten AI voor de analyse van satellietbeelden van de Saruq Al Hadid-site.
Nieuwe aanwijzingen over de betekenis
De onlangs ontdekte geogliefen suggereren dat veel van de lijnen mogelijk deel uitmaakten van rituele paden die mensen volgden om in contact te komen met het landschap en de goden. Ze dienden zowel als artistieke expressie als symbolen van spirituele en culturele waarden.
Dr. Alexandra Karamitrou van de Universiteit van Southampton ontwikkelt momenteel hulpmiddelen die archeologen ondersteunen bij het opsporen van een breed scala aan historische sites. Door de complexe relaties tussen locaties en omgevingsfactoren te ontrafelen, kan AI van grote waarde zijn voor toekomstig onderzoek naar gezonken scheepswrakken, begraven steden en klimaatveranderingen.
Wat biedt de toekomst en welke uitdagingen blijven?
Hoewel AI veel mogelijkheden biedt in archeologisch onderzoek, zijn er nog steeds verbeterpunten. Voorspellingen door AI moeten namelijk handmatig worden gecontroleerd voor nauwkeurigheid en betrouwbaarheid. Dr. Karamitrou merkt op dat “AI niet perfect is, vooral in de archeologie,” maar verwacht dat toekomstige verbeteringen in algoritmen voor een grotere nauwkeurigheid zorgen, wat tijd, energie en geld bespaart.
Het gebruik van AI in de archeologie markeert een spannende vooruitgang en illustreert de technologische progressie die mogelijk wordt gemaakt door digitale hulpmiddelen.
Deze voortdurende technologische ontwikkelingen tonen aan hoe ons begrip van oude beschavingen blijft evolueren. Terwijl we steeds meer ontdekken over de mysterieuze lijnen in Peru, doen zich wereldwijd nieuwe mogelijkheden voor.
