Na €850.000 aan schulden overwonnen te hebben, werkt Pieter Colpan samen met regisseur Nacer Maash om ‘De Arameeër’ te produceren. Een film geïnspireerd door zijn eigen leven en het vergeten verhaal van het Aramese volk. Een gedurfde ondernemende zet ter bevordering van de herinnering en geëngageerde cinema. We ontmoetten hen aan de Croisette tijdens het Filmfestival van Cannes, waar zij hun project actief verdedigen.
Forbes.be – Pieter Colpan, hoe is dit filmproject ontstaan?
Pieter Colpan – Het begon als een boek. Ik had de behoefte om mijn verhaal te schrijven, mijn mislukkingen, fouten en gevechten vast te leggen. Een vorm van therapie. Vrienden stelden voor om er een film van te maken. Op een dag bracht mijn zoon me in contact met regisseurs Adil El Arbi (bekend van onder andere de Bad Boys filmfranchise, red.). Hij bood me 8.000 euro voor de rechten, maar ik weigerde. Dat was te weinig. Bovendien begreep ik dat dit project in mijn handen moest blijven. Het was mijn leven, mijn verhaal; ik moest het afmaken. Ik ben in contact gekomen met professionals uit de filmindustrie. Veel zeiden nee. Toen ontmoette ik Nacer Maash.
Forbes.be – Precies, Nacer Maash, wat overtuigde u om dit project aan te gaan? Nacer Maash – Het boek van Pieter sprak me direct aan. Zijn verhaal, de val en vervolgens de opkomst, dat is universeel. En dan is er ook die identiteits- en spirituele dimensie die we delen: hij als Syrisch-orthodox christen, ik als moslim. We herkenden gezamenlijke waarden en een noodzaak om een sterk boodschap over te brengen. ‘De Arameeër’ is niet alleen een gefilmde biografie, maar een vertelling van een vergeten volk, gezien door het lot van een gebroken man die zichzelf herbouwt.
– Hoeveel van uw leven komt in deze film terug?
PC – Bijna alles. Het hoofdpersonage, Shémum, wordt ten onrechte beschuldigd, opgesloten en verraden, maar krabbelt weer op. Net als ik. Op een gegeven moment had ik tot wel €850.000 aan schulden en dreigde ik het familiehuis te verliezen. Wat mij redde, was mijn Aramese gemeenschap, die binnen drie dagen 800.000 euro bijeenbracht. Dit verhaal van wedergeboorte is het mijne. Maar het is ook dat van mijn volk.
– Laten we teruggaan naar uw ondernemende carrière.
PC – Alles begon toen ik 18 was en ik een broodjeszaak overnam aan de Regentschapsstraat tussen het Justitiepaleis en de Zavel in Brussel. De buurtwinkeliers zagen mij als een ‘ket’ zonder toekomst. Toch draaide ik die zaak twaalf jaar lang. We leverden tot wel 2.000 broodjes per dag in de hele stad. Uiteindelijk kocht ik mijn concurrenten uit en had ik drie zaken in dezelfde straat. Op dat moment wilde ik verder kijken. Ik droeg mijn verkooppunten over aan neven en begon met voedselproductie. Ik leverde aan een twintigtal snacks in Brussel, wat rendabel was. Dus besloot ik alles te verkopen en opnieuw te investeren in een fabriek voor halalproducten, een groeiende markt destijds. De banken steunden mij niet. Ik financierde alles met eigen middelen. Maar ik onderschatte de onderhandelingen met leveranciers, de kracht van de concurrentie en de logistieke eisen. Ik produceerde ’s nachts, leverde overdag en deed de commerciële zaken tussen de ritten door. Het was slopend. Zonder vaste inkomsten begon ik mijn kapitaal op te maken. Ik leende geld. Binnen anderhalf jaar was ik blut. Al mijn bezittingen, inclusief het huis van mijn ouders, waren geveild. Ik stond op het randje van een faillissement met €850.000 schulden. Drie dagen voor de openbare verkoop bracht de Aramese gemeenschap 800.000 euro bij elkaar om mij te redden. Dat heeft een totale instorting voorkomen. Deze beproeving heeft me gedwongen om weer op te staan en mijn verantwoordelijkheid te nemen. Ik kon mijn vader niet zijn huis laten verliezen door mijn schuld.
– De film gaat dus over het Aramese volk. Wat moeten we weten?
PC – De Arameeërs vormen een van de oudste volkeren uit het Nabije Oosten. Hun taal, het Aramees, was de taal van Christus. Het is een millennia-oude cultuur, maar niet officieel erkend. Tegenwoordig zijn er nog maar amper 400.000 sprekers, hoewel 7 miljoen mensen deze afkomst nog claimen. Deze film is een manier om gerechtigheid te brengen, om een bedreigd geheugen nieuw leven in te blazen.
– Is het scenario historisch, fictief of spiritueel?
NM – Het is een hedendaagse thriller, maar doordrenkt van geloof en cultuur. We hebben het over valse diamanten, gevangenissen en samenzweringen, maar ook over liefde, herinnering en geloof. Het is een auteursfilm die mikt op een groot publiek. We willen de mensen raken die, net als Shémum, een innerlijke kracht moeten vinden om zich weer op te richten. Of iemand nu gelovig is of niet, iedereen kan zich identificeren met deze strijd voor waardigheid.
– Hoe staat het met de productie?
NM – We zijn in Cannes om het project te verdedigen. We hebben al steun van een uitvoerend producent, Franck Carl (‘La Terre Tourne’), en een internationaal team voor de opnamen die in Marokko, Zuid-Afrika en Turkije gepland staan. De postproductie wordt verzorgd door Digital Factory (Luc Besson) en Titrafilms. De castings beginnen in juni, met al namen als Abel Jafri in gesprek. De financiering vordert: subsidies, banken, crowdfunding… Het enige wat ontbreekt zijn distributeurs.
– Pieter Colpan, is deze film uw nieuwe ondernemende gok?
PC – Ja, maar niet in financiële termen. Ik heb al succes gehad in de retail en in vastgoed. Dit project is iets anders. Het is een missie. We doen dit niet om geld te verdienen. We doen het om iets te creëren dat ertoe doet. De kracht van een ondernemer is dat hij het keer op keer probeert. En soms is de elfde poging raak.
– Nacer Maash, is deze film cultureel, spiritueel of ondernemend?
NM – Alledrie. Het is een geëngageerde film. Een Belgische film, maar universeel. Een film over geloof. Niet dat van een religie, maar dat wat je in je projecten legt, in je dromen, in je capaciteit om terug te vechten. We vertellen het verhaal van een man, maar ook dat van een volk. En door dat volk, is het een boodschap voor iedereen die strijdt, valt, en weer opstaat. Het is geëngageerde cinema. En dat, denk ik, kan Forbes België begrijpen.
