De katholieke wereld heeft onlangs veel beweging meegemaakt met de verkiezing van een nieuwe paus. Paus Leon XIV werd op donderdag 8 mei 2025 gekozen, slechts zeventien dagen nadat zijn voorganger, Paus Franciscus, was overleden. Dit vond plaats tijdens een conclaaf in Rome, waar alle kardinalen samenkomen om hun stem uit te brengen. De nieuwe paus, oorspronkelijk Robert Francis Prevost, staat nu voor de uitdaging om de Kerk te leiden in tijden die zowel spiritueel als financieel allesbehalve eenvoudig zijn.
Financiën binnen de Kerk
De afgelopen jaren heeft de Katholieke Kerk te kampen gehad met financiële problemen, wat zelfs aanpassingen in de salarissen van haar leiders noodzakelijk maakte. In 2021 werd besloten om het salaris van kardinalen met 10% te verlagen. Deze maatregel was nodig vanwege een begrotingstekort, veroorzaakt door de pandemie en enkele omstreden investeringen. Het doel hiervan was om een voorbeeld van bescheidenheid en solidariteit te stellen.
Tegenwoordig ontvangen kardinalen een maandsalaris dat varieert van 4.000 tot 5.000 euro netto, afhankelijk van hun functie, zoals prefect van een dicasterie of kardinaal-staatssecretaris. Naast dit basissalaris kunnen ze extra vergoedingen ontvangen voor diplomatieke opdrachten of administratieve taken.
Voordelen en levensstijl van kardinalen
Kardinalen ontvangen naast hun salaris ook verschillende voordelen om hen in hun dagelijkse werk te ondersteunen. Ze hebben vaak een dienstwoning in of nabij het Vaticaan en krijgen medische dekking via de pauselijke staat. Voor officiële reizen staat er vaak een voertuig met chauffeur voor hen klaar, en het is niet ongebruikelijk dat ze ook huishoudelijk personeel hebben, soms inclusief een kok.
Deze extraatjes zijn handig gezien hun grote verantwoordelijkheden. Kardinalen verblijven vaak in oude paleizen of chique appartementen binnen de muren van de Heilige Stoel, zodat ze altijd dicht bij de beslissingscentra zijn.
Salarissen en extra’s voor priesters en bisschoppen
Het inkomen van priesters verschilt sterk per land, bisdom en aard van hun werk. Neem bijvoorbeeld Frankrijk, waar het maandsalaris van een priester tussen de 950 en 1.200 euro netto ligt. Daarnaast genieten ze van voordelen in natura, zoals dienstwoningen, gemeenschappelijke maaltijden en gedeelde voertuigen – een levensstijl die eenvoud en soberheid benadrukt, overeenkomstig hun idealen.
Bisschoppen en aartsbisschoppen verdienen iets meer. In Frankrijk ontvangen aartsbisschoppen tussen de 3.500 en 4.000 euro netto per maand, terwijl bisschoppen ongeveer 3.000 euro netto per maand verdienen. Ook zij hebben extra voordelen zoals dienstwoningen, medische dekking en dienstvoertuigen.
In bepaalde gebieden, zoals Alsace-Moselle, worden geestelijken vergoed door de staat volgens het Concordaat van 1801. Hierdoor kan de aartsbisschop van Straatsburg bijvoorbeeld tot 5.000 euro netto per maand verdienen.
Loonverschillen over de grens
Ook buiten Frankrijk zijn er aanzienlijke verschillen in de beloning van geestelijken. De aartsbisschop van Mechelen-Brussel in België ontvangt bijvoorbeeld ongeveer 8.466 euro bruto per maand. Ook hij geniet van extra voordelen, zoals een dienstwoning en vervoer met chauffeur, wat zijn werk aanzienlijk vergemakkelijkt.
De verkiezing van Paus Leon XIV luidt een nieuw hoofdstuk in voor de katholieke kerk en toont de financiële realiteit waarmee haar leiders te maken hebben. Terwijl ze hun spirituele taak vervullen, moeten ze ook diverse financiële uitdagingen aanpakken.
De recente aanpassingen in salarissen en extra voordelen laten zien dat de kerk zich ten volle inspant om zich aan te passen aan de moderne tijd en openheid en verantwoordelijkheid te betrachten tegenover haar aanhangers, wat natuurlijk voor iedereen van belang is. We blijven met belangstelling volgen hoe deze ontwikkelingen verder zullen verlopen onder leiding van Paus Leon XIV.