De droom om naar Mars te reizen komt steeds dichterbij, maar dat brengt zeker ook de nodige uitdagingen met zich mee. Ruimtereizen blijft een magische ervaring, maar de omstandigheden ver van Aarde kunnen nogal wat veranderingen teweegbrengen in het lichaam van astronauten – vooral wat betreft hun nieren.
Problemen met gezondheid tijdens ruimtevluchten
Al sinds de eerste bemande ruimtevluchten speelt de vraag hoe astronauten hun gezondheid kunnen behouden. Uit recente onderzoeken blijkt dat hun nieren misschien wel vatbaarder zijn dan we dachten. Tijdens lange missies richting Mars is er namelijk een groter risico op het ontstaan van nierstenen en blijvende nerschade, mede door de hydrologische cyclus van de planeet. Dr. Keith Siew van het London Tubular Centre (onderdeel van het UCL Department of Renal Medicine) leidt onderzoek dat deze zorgen stipt in kaart brengt.
Meer dan 40 instellingen wereldwijd hebben hun steentje bijgedragen. Hiervoor werden gegevens geanalyseerd van 20 onderzoeksgroepen en meer dan 40 missies in een lage aardbaan. Daarnaast werden er 11 simulaties uitgevoerd met muizen en ratten en zelfs 7 simulaties met muizen waarbij straling werd toegepast (dit simuleert een periode van 2,5 jaar in kosmische omstandigheden).
Bevindingen bij het nieronderzoek
Het onderzoek laat zien dat de manier waarop de nieren functioneren en eruitzien, verandert tijdens ruimtevluchten. Zo blijkt dat galactische straling blijvende schade aan de nieren kan veroorzaken (dit vormt een serieus probleem voor langeafstandsmissies). Opmerkelijk was dat sommige nierbuisjes al na een maand in microzwaartekracht kleiner werden. Ook verandert de manier waarop de nieren zouten verwerken in deze omstandigheden, waardoor het risico op nierstenen flink toeneemt.
Astronauten in een lage aardbaan hebben nog een bepaalde bescherming tegen galactische straling door het magnetisch veld van de aarde. Maar let op: 24 mensen zijn al voor korte maanreizen van zes tot twaalf dagen aan de volle stralingsdruk blootgesteld. De standaard afscherming biedt blijkbaar niet genoeg bescherming tegen deze straling, wat betekent dat toekomstige Mars-missies zonder nieuwe afschermingsmethodes echt riskant zijn.
Blik op de toekomst en mogelijke oplossingen
Mocht er geen effectieve bescherming ontwikkeld worden, dan kunnen astronauten op Mars-missies met de gevolgen van stralingsschade aan de nieren te maken krijgen – zover dat zou kunnen leiden tot de noodzaak van dialyse (een behandeling waarbij het bloed wordt gefilterd) en dit kan sowieso de missie in gevaar brengen. Dr. Keith Siew zegt erover: “We merken dat de nieren pas laat tekenen van stralingsschade laten zien; tegen de tijd dat je het echt ziet is het waarschijnlijk al te laat om in te grijpen.”
Daarom moeten we snel met technologische of medicinale maatregelen komen om langdurige ruimtevluchten mogelijk te maken. Wat goed is voor astronauten, kan op Aarde ook heel waardevol blijken te zijn. Denk hierbij aan medicatie die helpt, bijvoorbeeld voor kankerpatiënten die hoge doses radiotherapie ondergaan.
Samenwerking over de grens en publicatie
Het volledige onderzoek is onlangs gepubliceerd in Nature Communications, en het benadrukt het belang van samenwerking en nieuwe inzichten zoals de Zhurong Rover ontdekkingen voor toekomstige ruimtemissies. Dit onderzoek laat zien hoe samenwerking tussen internationale teams zorgt voor nieuwe inzichten en mogelijkheden om astronauten beter te beschermen (een mooie demonstratie van hoe we samen obstakels kunnen overwinnen). Professor Stephen B. Walsh merkt hierbij op: “Onze studie onderstreept het belang van niergezondheid bij ruimtemissies.”
Deze bevindingen roepen belangrijke vragen op over hoe we toekomstige ruimtemissies een stuk veiliger kunnen maken voor de dappere astronauten, nu de vooravond van nog langere reizen buiten onze planeet aanbreekt. Het aanpakken van deze gezondheidsuitdagingen is een grote stap vooruit voor het succes en welzijn van toekomstige bemande missies naar Mars en daarbuiten.
