In het zuidwesten van West-Vlaanderen, in het bescheiden Zwevegem, ontsproot een verhaal dat zich zou ontrollen tot een van de meest indrukwekkende industriële dynastieën van België: de familie Bekaert. De Belgische industriële multinational draagt een rijke geschiedenis met zich mee, stevig geworteld in de visie en de nauwe banden van opeenvolgende generaties, en een strategisch inzicht in de kracht van familiale allianties.
Bekaert is vandaag een conglomeraat van 21.000 mensen en 4 miljard euro omzet. Het beursgenoteerde bedrijf is wereldwijd het nummer een in de productie van staalkoord. Een op de drie banden in de wereld is uitgerust met rubberversterkende staalkoord van Bekaert. Het bedrijf evolueert naar nieuwe markten en producten met nieuwe materialen en ontwikkelt oplossingen voor 3 megatrends in de maatschappij: mobiliteit, duurzame bouw en energietransitie. Zo hebben ze oplossingen om elektrische voertuigen sneller te laten opladen (Ampact™), steden en infrastructuur te bouwen met minder CO2 (Dramix® staalvezel) en ondersteunen ze de transitie naar hernieuwbare energie met oplossingen voor offshore windenergie en voor de productie van groene waterstof (Currento®). De groep telt 62 productiesites in 23 landen.
Leo Leander Bekaert: De architect van een imperium
Het fundament van dit immense imperium werd gelegd door Leo Leander Bekaert, geboren in 1855. Het was Leo’s innovatieve geest die hem ertoe bracht een afsluitingsdraad met pinnetjes te ontwikkelen. Het puntdraad was al eerder uitgevonden in de Verenigde Staten, namelijk in 1868. Maar in 1879 vond Leo Leander Bekaert een geheel nieuw systeem uit voor het vervaardigen van puntdraad, wat in 1881 resulteerde in een octrooi voor het gebruik van “kroontjes”. Deze kleine metalen onderdelen, die om de tien centimeter door de mannen van het plaatselijke rusthuis tussen de gevlochten draden werden geplaatst, verbeterden de kwaliteit aanzienlijk. De eerste werkplaats was een houten loods, opgetrokken in de hof van het bejaardengesticht. De ondernemersgeest zat in de familie, want Leo’s vader combineerde zijn baan als koster in Zwevegem met het runnen van een ijzerwarenwinkel tegenover de kerk. Bekaert combineerde zijn zakelijke activiteiten met een politiek engagement als gemeenteraadslid, burgemeester en provincieraadslid en was tevens actief in de sociale woningbouw. Dat engagement zou heelder generaties beïnvloeden. Naast Leo Leander Bekaert speelde nog een tweede telg uit dezelfde generatie een belangrijke rol bij de start van het bedrijf: Honorine, de drie jaar oudere zus van Leo Leander. Honorine had verkooptalent, maar concentreerde zich vooral op de financiën: zij deed de boekhouding en legde de basis voor zuinig en efficiënt financieel beheer, een traditie die Bekaert is blijven koesteren. Tot in de jaren ’20 is ze het financiële geweten van de onderneming. Toen Honorine in 1933 overleed, roemde Leo Leander haar als “de medegrondlegster van het bedrijf”.
De tweede generatie: consolidatie door verbinding
De tweede generatie begreep de cruciale waarde van het consolideren van de aandelen binnen de familie. Een opvallende strategie was het smeden van allianties met invloedrijke families. De stamboom van de Bekaert-familie leest als een heuse wie-is-wie in de Belgische economie, haute finance en grossiert in adellijke titels. Een van de eerste families die in het blikveld komt daarbij is de familie Velge, notabelen uit het Pajottenland. Deze strategische huwelijken waren geen toeval; ze waren een bewuste poging om economische en politieke macht te bundelen binnen een select netwerk van Belgische elites.
Leon Antoon Bekaert, zoon van Leo Leander, huwde in 1918 Elisabeth Velge, de zus van zijn goede vriend Jules Velge, een invloedrijke Antwerpse havenondernemer. Leon Antoon had tijdens de oorlog in Engeland een kleine fabriek voor service aan vliegtuigmotoren opgezet. Bij Bekaert kreeg hij de commerciële leiding. In 1933 nam hij de algemene leiding over. Onder impuls van Leon Antoon bleef Bekaert groeien, ook wereldwijd, en breidde Bekaert zijn portfolio uit met onder meer staalkoord voor bandenversteviging.
Jules Velge huwde intussen op zijn beurt met Isabella Bekaert, een zus van Leon Antoon Bekaert, en diens broer Max Velge trad in het huwelijk met Antoinette Bekaert, een andere zus.
De volgende generaties: adeldom en wereldwijde ambities
De derde generatie zette een focus op adellijke families, om de invloed en het netwerk van Bekaert verder uit te breiden, met verbintenissen met adellijke families als de Liedekerke, de T’Serclaes de Wommersom, de Woot de Trixhe, de Beauffort, Cardon de Lichtbuer en van de Walle de Ghelcke.
Geneviève Bekaert trad in het huwelijk met graaf Wenceslas de T’Serclaes, een lid van een oude Belgische adellijke familie. Nicole Bekaert huwde graaf Charles-Antoine de Liedekerke, waarmee de connecties met de aristocratie verder werden versterkt. De familie de Liedekerke is ook nauw verwant aan andere adellijke en zakelijke elites, zoals graaf Paul Cornet de Ways-Ruart, een aandeelhouder van AB InBev.
Maar ook de andere telgen lieten zich niet onbetuigd. Zo huwde Jean-Charles Velge met Marie-Louise van Houtte, dochter van voormalig premier Jean van Houtte. Terwijl zijn zus Isabella Velge in het huwelijk trad met Philippe Jadot. Hun zoon, Maxime Jadot, zou uitgroeien tot een hedendaags symbool van de haute finance, als voorzitter van de raad van bestuur van de bank BNP Paribas Fortis.
Een andere belangrijke alliantie is die met de familie Cardon de Lichtbuer, ook bekend om hun prominente rol in de Belgische financiële wereld. Alexandre Cardon de Lichtbuer, een neef van Max Jadot, trouwde met Barbara Vlerick, dochter van Philippe baron Vlerick, wat opnieuw een krachtige economische alliantie creëerde.
Antoine Bekaert, kleinzoon van Leo Leander, werd in 1966 verheven tot baron, wat het prestige van de familie nog verhoogde. Onder leiding van baron Antoine Bekaert werd het bedrijf verder geprofessionaliseerd en internationaal uitgebreid. Hij was voorzitter van Bekaert en leidde meerdere industriële organisaties zoals Fabrimetal en UNICE. Door zijn diplomatieke aanpak en zakelijke instinct wist hij de wereldwijde positie van Bekaert te versterken. In 1972 stelt de familie Bekaert de vennootschap open voor nieuwe aandeelhouders. In nauwelijks twee minuten zijn alle Bekaert-effecten verhandeld.
Diversificatie en moderne uitdagingen
Latere generaties speelden minder een operationele rol, maar hielden wel vast aan familiale controle. De vierde generatie diversifieerde haar activiteiten door zich toe te leggen op niches zoals radartechnologie, durfkapitaal en filantropie. Marie-Claire Bekaert, telg van de vierde generatie, huwde met baron Frédéric de Mévius, een belangrijke aandeelhouder van AB InBev.
Operationeel werd de leiding van Bekaert in de jaren ’80 al uit handen gegeven. Zo was van 1983 tot 1994 Karel Vinck actief bij de staaldraadfabrikant. Eerst als directeur-generaal, en vanaf 1985 gedelegeerd bestuurder, onder het voorzitterschap van baron Jean-Charles Velge. In het jaar 2000 komt dan voor het eerst een niet-familielid aan het hoofd van de raad van bestuur te staan: wijlen graaf Paul Buysse. Buysse was inspirator van de code-Buysse, de Belgische corporate governance code voor niet-beursgenoteerde bedrijven.
Hij trok twee nieuwe managers aan, Julien De Wilde (ex-Alcatel Bell) als gedelegeerd bestuurder en Bert De Graeve (ex-VRT) die aantrad als chief financial & administration officer. Het zou een gouden tandem worden in de geschiedenis van de groep. Later werd De Graeve gedelegeerd bestuurder (CEO) en vervolgens voorzitter van de raad van bestuur. Momenteel zijn Yves Kerstens en Jürgen Tinggren respectievelijk CEO en voorzitter van de raad van bestuur.
Een blijvende dynastie
Vandaag de dag blijft de familie Bekaert een invloedrijke kracht in zowel de Belgische als internationale industrie. Discretie zit de familie in het bloed. Maar achter de schermen spelen ze een belangrijke rol. In de huidige raad van bestuur zetelen vijf Bekaert-afstammelingen: Maxime Parmentier, Caroline Storme, Henri Jean Velge, Emilie van de Walle de Ghelcke en Christophe Jacobs van Merlen.
Ondanks de vertakkingen over tientallen aandeelhouders, blijft de familiale controle intact.
Ondanks de vertakkingen over tientallen aandeelhouders, die hoofdzakelijk verzameld zijn in de Nederlandse Stichting Administratiekantoor Bekaert (STAK), blijft de familiale controle intact. Er zijn drie aandeelhouders bekend met een gemeenschappelijk belang van 40,43% in Bekaert. Deze aandeelhouders zijn Stichting Administratiekantoor Bekaert (32,35%), Bekaert (5,01%) en Norges Bank (3,07%). Met die controle blijft Bekaert een bewijs van hoe familie, strategie en innovatie hand in hand kunnen gaan om een blijvende impact te creëren op zowel economisch als sociaal vlak
