Deze zomer heeft op brutale wijze herhaald dat klimaatverandering geen verre dreiging meer is, maar een verwoestende realiteit. Bosbranden hebben Spanje, Frankrijk, Portugal, Griekenland en vele andere delen van Europa verwoest. Honderdduizenden hectaren bos zijn vernietigd, huizen zijn beschadigd, gezinnen ontheemd, en miljarden euro’s aan schade zijn veroorzaakt. Europa staat hier niet alleen in: van Noord-Amerika tot Azië worden gemeenschappen getroffen door recordhittegolven, overstromingen en ongekende stormen.
Terwijl we de vlammen bestrijden, dreigt er een diepere crisis: de instorting van de biodiversiteit. Bossen, die ooit koolstofsinks waren, veranderen in as, oceanen verzuren en soorten verdwijnen in een alarmerend tempo. Dit verergert de klimaatcrisis en verstoort de natuurlijke systemen die onze gezondheid, voeding en economieën ondersteunen.
Ecologische urgentie, financiering in terugloop
Op dit cruciale moment, nu geopolitieke spanningen toenemen en de overheidsontwikkelingshulp terugloopt, staat de internationale gemeenschap voor een paradox: de bescherming van biodiversiteit en ecosystemen is nog nooit zo urgent geweest, maar publieke financiering stagneert of krimpt zelfs. Met de komende Klimaatconferentie van de Verenigde Naties (COP30) in Brazilië rijst een cruciale vraag: hoe kunnen de privékapitaalstromen worden gemobiliseerd om klimaat en biodiversiteit te beschermen, ruim voorbij de overheidsverplichtingen?
België, een belangrijke speler in groene financiën
België bevindt zich op de kruising van internationale financiën en duurzame innovatie. Zijn financiële sector, al pionier in verantwoord beleggen en groene obligaties, beschikt over de expertise om de volgende golf van oplossingen te lanceren. Achter de huidige crises ligt een grote kans: innovatieve financiële modellen die de manier waarop we de natuur waarderen en beschermen kunnen herdefiniëren. Om deze uitdaging aan te gaan, is het essentieel om privékapitaal te mobiliseren – en België is goed gepositioneerd om deze veelbelovende mechanismen in concrete impact om te zetten.
Financiële instrumenten met groot potentieel
Onder de veelbelovende instrumenten bevinden zich natuurkredieten, die nog in de pilootfase zijn maar in staat zijn om op grote schaal kapitaal naar behoud en herstel te richten, mits ze met geloofwaardigheid en transparantie zijn ontworpen en worden ondersteund door een robuuste markt. Gemengde financieringsmechanismen gaan verder door strategisch publieke of filantropische middelen te combineren met particuliere investeringen om risico’s te verminderen en behoud werkelijk ‘bankable’ te maken. Ook schuld-natuur swaps tonen hun waarde, doordat ze landen de mogelijkheid bieden om hun staatsschuld te herstructureren terwijl ze duurzame financiering voor biodiversiteit en klimaat vrijmaken.
De natuur als actief, niet als kost
Nu de publieke steun afneemt en de ecologische bedreigingen toenemen, ligt de sleutel in het herdefiniëren van de natuur. Niet als een kostenpost, maar als een actief dat rendement genereert, risico’s vermindert en op lange termijn welvaart en veiligheid garandeert. De Tropical Forests Forever Facility (TFFF), die Brazilië wil lanceren tijdens de COP30, biedt een model voor hoe publieke en particuliere kapitaalstromen bossen kunnen behouden. Deze faciliteit kan tot 4 miljard dollar per jaar genereren voor tropische boslanden die aantoonbare vooruitgang boeken bij behoud en herstel. De COP30 vormt een unieke kans om leiderschap te tonen door deze innovatieve financiële modellen te bevorderen en te tonen hoe privékapitaal een echte partner kan worden voor de planeet en haar bewoners. Het kapitaal is er; de vraag is of we de verbeelding en wil hebben om het ten goede van de natuur te gebruiken, voordat het te laat is.
