De vereniging Relais & Châteaux vierde haar 70-jarige bestaan groots en bracht bijna 800 leden van over de hele wereld samen in hartje Parijs. De viering begon met zakelijke meetings in de Salle Pleyel en eindigde met een exclusief feest in het Kasteel van Versailles.
Het begon allemaal in 1954 met een initiatief van kunstenaarskoppel Marcel en Nelly Tilloy. Zij hadden waarschijnlijk niet verwacht dat hun concept van de Relais de Campagnes en de Routes du Bonheur, waaronder de iconische Route nationale 7, zich ooit over vijf continenten zou uitstrekken. Ondertussen is Relais & Châteaux uitgegroeid tot een vereniging van 580 uitzonderlijke hotels en restaurants, samen goed voor maar liefst 370 Michelin-sterren.
Die worden nu wereldwijd verbonden door 146 Routes du Bonheur en vormen samen een uniek netwerk van 13.500 kamers en suites, ondergebracht in 600 villa’s, paleizen, domeinen, riads, lodges, ryokans of ranches voor privégebruik. Al die verblijven worden gerund door onafhankelijke ondernemers, vaak als familiebedrijf, in 65 verschillende landen.
Een congres van hervormingen
De meeste leden kwamen dan ook niet alleen naar de bijeenkomst eind 2024 in Parijs, maar verzegeld door familieleden. Die begon met de officiële toetreding van 42 nieuwe leden, gevolgd door de bekrachtiging van de nieuwe verbintenissen van de vereniging, die al 10 jaar in ontwikkeling waren.
Sinds betaalde vakanties, privéauto’s en gezinsuitstapjes in de zomer zo’n 70 jaar geleden hun intrede deden, is er immers veel veranderd. De dagen van eurocentrisme, vooruitgang tegen elke prijs en van beton en strand voor iedereen zijn voorbij. Ze hebben plaatsgemaakt voor nieuwe gezinsstructureren, bestemmingen, vervoersmiddelen en veranderende consumentenvoorkeuren.
Relais & Châteaux moest dus anticiperen op die fundamentele veranderingen en haar leden voorzichtig aanmoedigen en ondersteunen om hun strategie tijdig aan te passen. Daarom werden er 12 nieuwe verbintenissen uitgewerkt in nauwe samenwerking met de Unesco, die berusten op drie strategische pijlers. De nieuwe stichtende tekst werd vervolgens gepresenteerd aan alle leden tijdens een congres dat volgens voorzitter Laurent Gardinier de annalen van de groep zal ingaan.
Die 12 verbintenissen zijn allesbehalve een reclameslogan. Ze vormen het nieuwe kompas waardoor de voorzitter en zijn teams zich zullen laten leiden bij alle initiatieven en acties die ze de komende jaren voor het merk met de lelie ondernemen. En zoals het hoort, vormen het milieu en culturele diversiteit daarbij de ruggengraat.

Veelbelovende nieuwe marktparameters
Tijdens de plenaire sessie in de Salle Pleyel liet de presentatie van een marktstudie van Deloitte, met een overvloed aan cijfers, het publiek niet onberoerd. Terwijl de toeristische sector alleen al goed is voor 10% van de totale uitstoot van broeikasgassen, gaf 68% van de respondenten in een recente wereldwijde enquête aan dat ze klimaatverandering als een absolute noodsituatie beschouwen. Volgens reisplatform Booking.com verklaart 53% van de reizigers wereldwijd nu meer belang te hechten aan duurzaam reizen dan een jaar geleden.
Met andere woorden, de spelers uit de sector moeten hun dagelijkse praktijken snel en drastisch herzien en laten zien dat ze er alles aan doen om de impact van hun activiteiten op het milieu te verminderen. Anders dreigt de sector steeds meer klanten te verliezen voor wie natuurbehoud een topprioriteit is.
Verwacht wordt dat 1,2 miljard klanten in 2025 zullen kiezen voor wellnesstoerisme.

Grote verrassingen
De presentatie van Deloitte bevatte ook een reeks minder voor de hand liggende parameters die naar verwachting ook een sterke en blijvende impact zullen hebben op de vraag en bijgevolg op het commerciële aanbod dat daarop moet inspelen. Een van de opvallendste cijfers was de verwachte vraag naar wellnesstoerisme. Dat zou in 2025 1,2 miljard reizigers aantrekken, hetzij 20 keer meer dan amper 10 jaar geleden.
Een andere belangrijke bevinding was dat het traditionele profiel van de standaardklant – het heteroseksuele echtpaar met kinderen – snel terrein verliest. De voorbije 50 jaar daalde het aantal huwelijken met 50% en nam het aantal scheidingen met 110% toe en dat heeft de samenstelling van het standaardgezin natuurlijk grondig gewijzigd.
Daarnaast is het aantal LGBTQIA+-koppels en toeristen die met hun huisdier reizen, geëxplodeerd. Die segmenten vertegenwoordigen nu honderden miljoenen klanten en dat vergt een grondige en permanente aanpassing van de infrastructuur en het gepersonaliseerde hotelaanbod.
Het klassieke archetype van de referentieklant – het heteroseksuele koppel met kinderen – verliest snel terrein.
Ten slotte is het volgens Deloitte van cruciaal belang dat hoteluitbaters meer rekening houden met generatieve AI bij het beheer van hotelservices om effectief in te spelen op de steeds diversere en gepersonaliseerde vraag.
Vijf vragen aan Laurent Gardinier, voorzitter van Relais & Châteaux

De in 1927 opgerichte familiegroep Gardinier is tegenwoordig toonaangevend op het gebied van gastenontvangst en is er in de afgelopen eeuw in geslaagd zijn activiteiten te heroriënteren en te diversifiëren. Laurent Gardinier zet dat aanpassingsvermogen nu in binnen het managementteam om de fundamenten van de vereniging op de nieuwe normen af te stemmen. De eigenaar van Château de la Treyne in de Dordogne deelt met Forbes zijn visie op deze onvermijdelijke ingrijpende transitie.
Als voorzitter lijkt u bijzonder trots op de samenwerking die Relais & Châteaux meer dan 10 jaar geleden aanging met de Unesco om haar nieuwe basisprincipes te ontwikkelen. Wat maakt dat partnerschap zo waardevol?
Net als voor mijn voorganger is die samenwerking voor mij fundamenteel dankzij de universele en neutrale positie van de Unesco. Nauwe samenwerking met een internationale organisatie van die geografische en culturele omvang verleent de initiatieven die we samen hebben ontwikkeld, een unieke geloofwaardigheid, terwijl een partnerschap met een ngo altijd een activistisch tintje heeft. Samenwerking met ngo’s is dus niet zonder risico, omdat je de uitspraken van degenen met wie je merk dan wordt geassocieerd, niet in de hand hebt. Als neutraal platform waar naties met elkaar in dialoog gaan, leek de Unesco ons de ideale partner om onze vernieuwingsstrategie te realiseren en te verankeren.
Sommigen twijfelen misschien aan de doeltreffendheid van die internationale organisatie, net als generaal De Gaulle zijn twijfels had over de VN…
Sommigen zullen inderdaad misschien bedenkingen hebben bij het nut en de relevantie van dit partnerschap, maar alles hangt af van wat je concreet met zo’n voorbeeldige samenwerking doet. We laten ze niet in een la liggen en willen er daadwerkelijk mee aan de slag. Het grootste deel van het werk ligt nu bij ons om voluit in te zetten op het sterke en unieke symbolische hefboomeffect dat de samenwerking ons biedt.
Het volgende congres zal plaatsvinden in Boston en u beschouwt AI nu al als een onmisbare prioriteit voor die bijeenkomst, ook al is het thema tegen dan niet meer nieuw.
Boston is een van de belangrijkste wetenschappelijke centra aan de oostkust van de Verenigde Staten, maar we zullen ons niet beperken tot klinkende aankondigingen. We zullen aantonen dat artificiële intelligentie en digitale ondersteuning onmisbaar zijn bij het dagelijks beheer van een hotel of restaurant, als investering in alle stadia van de hotelservice. De exponentiële vooruitgang doet bijvoorbeeld vragen rijzen over hoe de toekomst van reisbureaus eruitziet. Tegelijkertijd hebben we een functie voor duurzame ontwikkeling gecreëerd, en uiteraard zullen we dat structurele vraagstuk ook in Boston bespreken.
Om lid te worden moeten kandidaten aan een steeds gedetailleerdere checklist voldoen. Wordt de toegangspoort steeds smaller?
We willen ons DNA van uitmuntendheid behouden en ervoor zorgen dat de hotels die toetreden – net als degene die al lid zijn overigens – in lijn blijven met de evolutie van onze basisprincipes. Dit jaar hebben we 30 nieuwe leden, wat het totaal op 580 brengt. Voor leden die de groep verlaten, zijn er geen vaste regels. Dat kan het gevolg zijn van een ontslagprocedure, een overlijden of een bedrijfsopheffing. Soms waarschuwen we leden dat ze hun koers moeten bijstellen, maar we geven ze altijd de tijd om zich te verbeteren en begeleiden hen daarbij. We zullen nooit optreden als een soort politieagent, maar we bewaken wel strikt de intrinsieke kwaliteit van ons merk.
Belgische adressen zijn momenteel ondervertegenwoordigd in het aanbod van Relais & Châteaux. Wat is uw boodschap voor potentiële kandidaten?
Ik zou hen willen wijzen op de 60 diensten die we aanbieden, met een significante hefboomwerking die veel verder gaat dan alleen een naambord op de gevel, ook al blijft dat natuurlijk een kwaliteitsgarantie. Maar lid zijn van een zeer familiaal vakgenootschap van professionals die dezelfde zorgen en technieken van succes delen, is ook een moeilijk meetbare rijkdom.