In tegenstelling tot aandelen of obligaties bieden de meeste traditionele beleggingsmakelaars nog geen beleggingen aan in crypto voor handelsdoeleinden. Daarom werden er crypto exchanges ontwikkeld als een eenvoudige manier voor beleggers om digitale activa te kunnen kopen. Hoewel de meeste van deze beurzen een vergelijkbaar aanbod hebben, zoals spotmarkten voor tokens zoals Bitcoin en Ether, is er een grote variatie op basis van de hoeveelheid aangeboden tokens, andere beschikbare diensten en beveiliging. Bovendien maken sommige gebruik van traditionele gecentraliseerde bedrijfsstructuren, terwijl andere het gedecentraliseerde ethos van de sector omarmen door de schijn te vermijden dat specifieke mensen de leiding hebben.
Gecentraliseerde beurzen
Binance, Coinbase en Kraken zijn uitstekende voorbeelden van gecentraliseerde exchanges. Beginnende beleggers trekken vaak naar deze opties omdat ze 1. klantenondersteuning krijgen, 2. de mogelijkheid hebben om fouten of hacks te herstellen en 3. een niveau van beleggersbescherming krijgen, dat gedecentraliseerde exchanges simpelweg niet kunnen bieden. Elk van deze platforms heeft bijvoorbeeld een team dat de tokens screent om er zeker van te zijn dat ze veilig zijn en geen scams (hoewel deze beslissingen niet altijd unaniem zijn). Decentrale exchanges screenen geen aanbiedingen. Veel van de diensten, die door deze organisaties worden aangeboden, weerspiegelen de diensten, die op traditionele financiële beurzen en bij makelaars worden aangeboden.
Vergoedingen
Gecentraliseerde exchanges genereren een groot deel van hun inkomsten uit de kosten, die ze in rekening brengen voor het uitvoeren van transacties zoals handel en opnames. Het is belangrijk om op te merken dat de kosten tussen de exchanges sterk kunnen variëren, waarbij de kosten lager zijn voor grote en frequente gebruikers. Aangezien de kosten voor het handelen in aandelen, vooral op traditionele beurzen gemiddeld bijna 0% bedragen, kunnen de kosten die sommige crypto exchanges in rekening brengen als een verrassing komen. Voor beleggers die bijvoorbeeld orders plaatsen tot $10.000 kunnen de kosten gemiddeld 0,5% bedragen.
Account financiering
Om te kunnen handelen, moeten beginnende beleggers fiatvaluta op een exchange zetten. Deze actie wordt het financieren van een account genoemd en is vergelijkbaar met de aanpak bij traditionele makelaars. Gangbare manieren om deze accounts te financieren zijn 1. creditcards, 2. debetkaarten, 3. bankoverschrijvingen en 4. telegrafische overschrijvingen.
Risico’s en dekking
Er zijn veel gevallen geweest van hacks en inbreuken op crypto exchanges, waaronder diefstallen bij Binance ($40 miljoen), Crypto.com ($34 miljoen), BitMart ($150 miljoen), AscendEX ($80 miljoen) en IRA Financial Trust ($37 miljoen). Dit komt bovenop het faillissement van exchanges zoals FTX en Voyager of leenplatforms zoals Celsius en BlockFi, die miljarden dollars verstrekten.
Om de situatie nog erger te maken, wordt de overgrote meerderheid van crypto-investeringen niet gedekt door verzekeringen, die traditionele financiële producten zoals effecten en bankdeposito’s wel beschermen. Een bijkomend feit voor beleggers om in gedachten te houden is dat crypto exchanges – zelfs degenen die een verzekering aanbieden – gebruikers van wie de accounts zijn gehackt als gevolg van een slechte wachtwoordbeveiliging, phishing-links of soortgelijke acties, dat beschouwen als gebruikersfouten en dus meestal niet terugbetalen.
Gedecentraliseerde exchanges
Gedecentraliseerde exchanges (DEX’en) zijn sinds hun lancering in 2018 snel in populariteit gestegen. Enkele van de meest prominente namen zijn Uniswap, AAVE, Curve, PancakeSwap, dY/dX, SushiSwap en Balancer. Deze platforms hebben als doel de diensten van de hierboven genoemde gecentraliseerde exchanges (CEX’en) te kopiëren, maar dan zonder de traditionele bedrijfsstructuur. Op deze manier neigen de oprichtende teams achter deze platforms en hun gebruikers meer naar het gedecentraliseerde ethos van crypto en zijn ze meer technologisch onderlegd. DEX’en kunnen bijvoorbeeld niet worden gefinancierd met creditcards/debetkaarten of traditionele bankrekeningen. Handelaren moeten meestal zelf crypto verwerven en vervolgens een wallet aansluiten, zoals MetaMask (software) of een hardware wallet van Trezor en Ledger, om te kunnen deelnemen.
DEX’en hebben de neiging om veel meer tokens op te nemen dan CEX’en omdat er geen gatekeepers zijn om oplichting of duplicaten te voorkomen. Gebruikers komen vaak naar deze platforms als ze geen toegang hebben tot een traditionele exchange in hun thuismarkt of als ze esoterische cryptocurrencies willen verhandelen. In tegenstelling tot het traditionele orderboekmodel van gecentraliseerde beurzen (overgenomen van de New York Stock Exchange, London Stock Exchange en Nasdaq), gebruiken DEX’en een liquiditeitsproces, dat bekend staat als een geautomatiseerde market maker (AMM). De details hiervan vallen buiten het bereik van dit artikel, maar AMM’s hebben bewezen bedreven te zijn in het bieden van een betere liquiditeit door het samenvoegen van groepen tokens, die met handelaren kunnen worden geruild.
Een bijkomend voordeel van het gebruik van DEX’en is dat gebruikers beloningen kunnen ontvangen in de vorm van native governance tokens zoals uni (Uniswap), aave (AAVE) en curv (Curve) voor hun deelname. Naast de mogelijkheid om deze tokens te verhandelen, hebben de houders ook het recht om nieuwe functies voor te stellen en te stemmen over belangrijke voorstellen voor hun geassocieerde platforms, zoals het al dan niet lanceren op een nieuwe blockchain (de meeste beginnen op Ethereum).
DEX’en brengen echter ook veel risico’s met zich mee. Omdat het in wezen softwareprogramma’s zijn, zijn ze bijvoorbeeld vatbaar voor hacks of manipulatie. Slachtoffers hebben vaak weinig andere verhaalsmogelijkheden dan rechtstreeks met een hacker te onderhandelen over de teruggave van een deel van de fondsen. Hoewel DEX’en beweren echt gedecentraliseerd te zijn, kunnen veel ervan meer centraal georganiseerd zijn dan ze op het eerste gezicht lijken. Forbes heeft gemeld dat de Securities and Exchange Commission (SEC) het hele ecosysteem van gedecentraliseerde financiering (DeFi), dat zowel DEX’en als gedecentraliseerde leenprotocollen omvat, onder de loep heeft genomen. Het is mogelijk dat een regelgevend optreden de werking van of de vraag naar deze platforms kan verstoren, zelfs als ze niet volledig kunnen worden stilgelegd.
